BEBEKLERDE BURUN TIKANIKLIĞI VE TEMİZLİĞİ
Bebekler fınkıramazlar ve burunlarını sümükten arındıramazlar, burun yolları erişkinler ve büyük çocuklara göre daha dardır. Bu sebeple bebeklerde en sık yaşanan sorunlardan biri burun tıkanıklığı ve buna bağlı olarak gelişen nefes alma zorluğudur.
Bebeğin, meme ağzındayken nefes alışverişini burundan sağlaması gerekir. Burun kapanınca emmenin bozulması bu yüzdendir. Bebekler ilk aylarda burundan nefes alırlar, ağızlarından nefes alamadıkları için ister istemez uyku sorunları, huzursuzluk gibi problemlerle karşılaşırlar. Uyku uyuyamadıkları için sık uyanırlar ve derin uykuya geçemedikleri için dinlenemezler, iştahları daha da kesilir. Burnu kapalı bebeklerde ve çocuklarda boğaz ve alt solunum yolu enfeksiyonları daha sık görülür.
Bebeklerin günlük burun temizliği nasıl yapılmalı?
Sağlıklı bir bebekte rutin temizlik ihtiyacı yoktur. Banyo yaparken burun içerisine giren su burun içindeki sümükleri yumuşatarak atılmasını sağlar. Banyo sonrası bu kirler yumuşak bir kâğıt mendil, tülbent veya burun aspiratörleri yardımıyla alınabilir.Sağlıklı bebeklerde bu işlemler yeterlidir. Fakat bebek nefes alıp verirken burnundan ses geliyorsa, uykuya geçmede problem varsa, uyurken sık sık uykusu bölünüyorsa, emerken anne memesini bırakıyor ve ağlıyorsa burun temizliğinin yapılması gerekir.
Burnu tıkalı bebeklerde, burun temizliği için eczanelerde bulunan okyanus suyu veya deniz suyu olarak bilinen, 5 ml’lik küçük plastik şişeler halindeki steril, tuz oranı vücut ile uyumlu sular veya daha yine eczanelerden alabileceğiniz 100 ml’lik ”izotonik” isimli steril tuzlu su ve 5 ml’lik enjektörler kullanılmalıdır. İlk 6 ay bebeklerde burun temizliği için kesinlikle yüksek basınçlı spreyler, ilaç içeren spreyler ve evde hazırlanan tuzlu sular kullanılmamalıdır.
Burun temizlemek için önerilen 2 yöntem var.
1- burun deliğine okyanus suyu veya izotonik damlattıktan sonra aspiratörle çekmek.
2- burun deliğine okyanus suyu veya izotoniği tazyikli bir şekilde sıktıktan sonra bebeği ters çevirip (yüzü aşağıya bakacak şekilde) bir elinizle bebeği tutarken, diğer elinizle 1 dakika boyunca bebeğin sırtına hafif orta şiddetli vurarak, burun içine verilen suyun burun içindeki akıntı ve pislikle birlikte akmasını sağlamak.
Ben annelere daha etkili bulduğum ikinci yöntemi öneriyorum. Her iki yöntemde, burnuna suyu damlatırken veya sıkarken suyun gözüne, kulağına kaçmasından sorun olmaz.
Bebekler özellikle ilk 3 aylık bebekler burun tıkanıklığı olduğunda mutlaka bir doktora başvurulmalıdır, ilk 3 aylık bebeklerde hastalıklar hızlı ilerleyebileceği için doktor bebeği günlük veya gün aşırı muayenelere çağırabilir. Doktorunuzun ne diyorsa yapın ve doktor kontrollerini aksatmayın.